Czym jest AI Act?
AI Act to nowe rozporządzenie Unii Europejskiej, które wprowadza jednolite zasady dotyczące projektowania, wdrażania i użytkowania systemów sztucznej inteligencji (AI) na terenie Wspólnoty. Jego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników, transparentności działań oraz odpowiedzialności dostawców AI. Regulacja ma szczególne znaczenie dla firm IT, w tym tych współpracujących z samorządami, ponieważ stawia nowe wyzwania w zakresie projektowania i wdrażania oprogramowania.
Zakres Obowiązywania AI Act
Rozporządzenie ma szerokie zastosowanie terytorialne. Dotyczy zarówno dostawców, jak i użytkowników AI w Unii Europejskiej, niezależnie od ich fizycznej lokalizacji. Co to oznacza w praktyce? Każdy system AI, którego skutki działania są odczuwalne na terenie UE, musi spełniać wymagania rozporządzenia. Dotyczy to również firm spoza UE, jeśli ich produkty są używane na jej obszarze.
Jak AI Act Klasyfikuje Systemy AI?
AI Act dzieli systemy AI na trzy kategorie, w zależności od poziomu ryzyka:
- Systemy wysokiego ryzyka – np. systemy zarządzania infrastrukturą krytyczną, identyfikacja biometryczna, algorytmy w służbie zdrowia czy egzekwowanie prawa.
- Systemy niedopuszczalne – praktyki uznane za niezgodne z prawem, jak scoring społeczny czy manipulowanie zachowaniem użytkowników za pomocą technik podprogowych.
- Systemy niskiego i średniego ryzyka – m.in. generatory treści, które nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla użytkownika.
Wymogi Stawiane Systemom AI
Bezpieczeństwo i Jakość
Systemy AI muszą być projektowane z uwzględnieniem zarządzania ryzykiem na każdym etapie cyklu życia produktu. Wymaga to testowania, rejestrowania zdarzeń oraz dostarczania bezpiecznych i reprezentatywnych zbiorów danych do trenowania algorytmów.
Transparentność i Odpowiedzialność
Rozporządzenie nakłada obowiązek tworzenia przejrzystych systemów AI, które będą zrozumiałe dla użytkowników. Dodatkowo każda aplikacja musi mieć jasno określoną osobę lub podmiot odpowiedzialny za jej działanie, co ma ułatwić dochodzenie roszczeń w przypadku problemów.
Nadzór i Kontrola
AI Act wymaga, aby systemy AI były nadzorowane przez człowieka, co pozwoli na eliminowanie potencjalnych zagrożeń związanych z bezpieczeństwem, zdrowiem i ochroną praw podstawowych. Oprogramowanie powinno być odporne na manipulacje, błędy oraz ataki cybernetyczne.
Jakie Kary Grożą za Naruszenie AI Act?
AI Act przewiduje dotkliwe kary finansowe za naruszenie przepisów:
- Do 40 milionów euro lub 7% światowego obrotu za najpoważniejsze naruszenia.
- Do 20 milionów euro lub 4% obrotu za nieprawidłowe zarządzanie danymi.
- Do 10 milionów euro lub 2% obrotu za inne naruszenia.
Wpływ AI Act na Branżę IT
Nowe regulacje oznaczają dla firm IT:
- Wzrost kosztów projektowania i wdrażania systemów AI.
- Wydłużenie czasu realizacji projektów, związane z koniecznością spełnienia wymagań testowych i kontrolnych.
- Zwiększenie ryzyka prawnego, co wymusza większą ostrożność w projektowaniu oprogramowania.
Podsumowanie
AI Act to kluczowa zmiana w podejściu do sztucznej inteligencji w Europie. Wprowadza nie tylko nowe standardy bezpieczeństwa i jakości, ale również zwiększa odpowiedzialność dostawców. Dla samorządów i firm IT oznacza to konieczność dostosowania procesów projektowych do nowych regulacji, co wymaga czasu, zasobów i przemyślanej strategii.
Chciałbyś wdrożyć rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję w Twojej jednostce? Koniecznie zapoznaj się z naszą ofertą!
